Top Ten Najbardziej Znienawidzonych Bohaterów Literackich Ever :)

Królowa Matka  niedawno zapragnęła odświeżyć sobie lekturę z dzieciństwa, lekturę, której oddawała się kiedyś mniej więcej (ale raczej więcej) raz na kwartał, lekturę, której jednego z bohaterów darzyła uczuciem, a mianowicie "Trzech muszkieterów". Odświeżywszy sobie, sklęsła, okazało się bowiem nie tylko, że obdarzany niegdyś uczuciem Atos nie jest bynajmniej dojrzałym, życiowo mądrym niemal filozofem o szlachetnej siwiźnie na skroniach, tylko, nieprawdaż, trzydziestolatkiem. W dodatku trzydziestolatkiem, którego szlachetność i mądrość, o której autor zapewnia w co drugim akapicie, objawia się między innymi tym, że wiesza on swoją żonę. Dosłownie ją wiesza, na gałęzi drzewa, bez sądu, bez rozmowy, tylko dlatego, że nieszczęsna ma kwiat lilii wytatuowany na ramieniu. Mogła się go dorobić chociażby kradnąc chleb z głodu, ale tym sobie szlachetny hrabia de la Fere nie zaprząta ślicznej główki, tylko dokonuje aktu, ekhm, sprawiedliwości, a potem z tego powodu widowiskowo cierpi przez kolejne trzysta stron, pijąc na umór i przenosząc swą niechęć na całą płeć niewieścią.

Odkrycie, że lepiej rozumie podstępną Milady niż szlachetnego Atosa było dla Królowej Matki wstrząsem porównywalnym z tym, którego doznała po pochopnym obejrzeniu najnowszej ekranizacji "Quo vadis" z Lindą Bogusławem w roli Petroniusza (w którym się Królowa też swego czasu kochała, w Petroniuszu, że Królowa Matka uściśli, nie w Lindzie)). I okazało się, że od tej pory nie może uwolnić się od wizji Petroniusza mówiącego nosowo: "Narodzisz się, panie, dla nieśmiertelności, k...." .

Zdegustowana Królowa Matka, która chciała poczynić notkę zupełnie inną, bardziej w tonie "Ukochani bohaterowie naszych lektur", porzuciła łagodność na rzecz wylewania z siebie żółci, co przecież każdemu jest od czasu do czasu potrzebne dla równowagi wewnętrznej, a już zwłaszcza wielodzietnym patologiom, które mąż porzucił był dla kendo. Więc Królowa Matka wyleje ją, miażdżąc, dręcząc, wyśmiewając i znęcając się nad Dziesięcioma Najbardziej Znienawidzonymi Bohaterami Literackimi, przedstawianymi w kolejności takiej trochę przypadkowej (bo poziom żywionej do nich nienawiści jest mniej więcej podobny, no, pomijając Niczym Nie Zagrożone Miejsce Pierwsze).

Zaczynając od pozycji dziesiątej - Królowa Matka nie lubi (łagodnie rzecz ujmując) doktora Judyma, którego uważa za zakłamanego do granic możliwości, lubującego się swą domniemaną szlachetnością oszusta, gardzącego tymi, którymi pomaga, ale się do tego nie przyznającego w trosce o swój imidż. A  że przy okazji rujnuje życie podobno kochanej kobiety, no to już cel uświęca środki przecież. Miało się swego czasu problemy w szkole, jak się na ten temat z poznaną już polonistką na noże było ;-))... "Ludzie bezdomni" to jest jedyna lektura, której Królowa Matka nie przeczytała, bo niechęć do głównego bohatera trysnęła z niej jak ropa z teksańskiej gleby od pierwszych stron powieści, powieści, którą mimo to znała ona nader dobrze, bo szukając cytatów dla potwierdzenia tej niechęci wertowała ją wzdłuż i wszerz na każdej lekcji celem pokłócenia się z wychowawczynią :).

Na pozycji dziewiątej Bohater Zbiorowy, czyli Pozytywni Młodzi Bohaterowie "Nędzników". "Nędznicy" to jest jedna z ukochanych książek Królowej Matki, którą przeczytała ona jednym cięgiem w trzy dni, bez przerw na jedzenie, naukę oraz takie banalne czynności jak odrabianie lekcji, oraz z minimalnymi przerwami na spanie, czytając nawet w drodze do i ze szkoły, podczas gdy uczynna koleżanka prowadziła ją pod rękę. Tylko szczęśliwemu zbiegowi okoliczności zawdzięczamy, że koniec powieści Królowa Matka pochłonęła o trzeciej w nocy we własnym domu i własnym łóżku, a nie na przykład na chemii, bo spazmatyczny szloch mógłby zostać przyjęty przez Kadrę Pedagogiczną z mniejszym zrozumieniem niż należałoby oczekiwać. Mimo to bohaterów pozytywnych by krzyżowała i dekorowała nimi drogę do dowolnego miasta, jak powstańcami Spartakusa. Znaczy, młodymi pozytywnymi. Zwłaszcza, na przykład, Mariuszem. Albo zwłaszcza rewolucjonistami, a już zwłaszcza niejakim Enjolras. Rany, co za gnąca się, omdlewająca, sikająca szlachetnością z uszu jednostka!!!! Co za wzniosły, tępy, ograniczony jełop!!!! Szczęśliwie nie dożywa końca powieści.

W zupełnym przeciwieństwie niestety do następnego w kolejności wspomnianego powyżej Mariusza, zarozumiałego, niewdzięcznego, ograniczonego palanta, tak nadętego przekonaniem o własnej doskonałości, że dziw bierze, że nie lata jak ciocia Marge Harry'ego Pottera. Jakim cudem toto jest bohaterem pozytywnym? No, Królowa Matka by go na plecach przez podziemia Paryża nie niosła, to pewne! Niewdzięczny szczeniak, pozbawiony umiejetności kojarzenia faktów (dodatkowo obrzydzony przez wszystkich grających go aktorów, Królowa Matka widziała ze cztery ekranizacje, nie podobała jej się żadna, a Mariusz szczególnie, w każdej efektownie skopany).

Podobnież jak Miejsce Siódme, tfu, tfu, Kozetka, rozkoszne dziewczątko nieskażone myślą, której jedyną zasługą jest posiadanie długich rzęs,  niezdolna do samodzielnego działania istota, laleczka w jedwabiach, rozkapryszona, służąca li tylko do tego, by leżeć i pachnieć. Niewdzięczne do głębi, podobnie jak małżonek niezdolne do kojarzenia faktów, ale nade wszystko niewdzięczne stworzenie - jak się Królowa Matka wysili (albo jak lektura przypadnie na jej łagodniejszy dla Wszystkich Dupków Świata, acz występujący tylko trochę częściej niż ptak dodo, nastrój) to może ona zrozumieć, że Mariusz mógł nie ufać Jeanowi Valjean, ale ta, excusez, krowa, która mu wszystko zawdzięczała, a pozwoliła, by jej przybrany ojciec umierał w samotności, bo małżonek ją od wizyty odwodził, a ona zrobi przecież wszystko, co Mariuszek każe!!!!

Od Kozety Królowa Matka przejdzie płynnie do bohaterek Dickensa, a jest wielbicielką autora i wiele mu wybacza. Ale Dory i Agnieszki z "Davida Copperfielda" nie może, jej Bohu, nie może. No wie, wie, XIX wiek, inne obowiązujące wzorce kobiecości (to znaczy raczej wizje kobiecości śnione przez mężczyzn, jakimś cudem bohaterki Austen i sióstr Bronte bardzo się od kreowanych przez mężczyzn bohaterek różnią), ale jakieś granice należało zachować. Kozeta i bohaterki Dickensa to po prostu siostry bliźniaczki, irytujące, mdłe, dziumdziające, gnące się w talii jak złamane lelije kretynki (ale za to, jakże by inaczej, śliczne kretynki). Królowa Matka miała w pewnym momencie życia pęd na literaturę dziewiętnastowieczną, a mimo to szemrzące niunie opisane jako wzór kobiecości jej przeszkadzały, choć była wtedy młoda, naiwna i pełna dobrych chęci, niby ten pierwiosnek na przymrozku. Te rozkoszne kwiatuszki, których jedynym obowiązkiem jest być "odpoczynkiem wojownika", niezdolne do samodzielnej myśli i nie pragnące takich myśli posiadać, brrr... Królowa Matka cieszyła się jak dziecko, jak która zeszła, a nie jest z natury aż tak złą kobietą.

Kolejna kobieta na pozycji szóstej (i tak jest ich mało, jeśli zważyć, że większość tzw. literatury klasycznej tworzyli mężczyźni, a większość stworzonych przez nich bohaterek doprowadzała Królowa Matkę do białej gorączki i piany na ustach), czyli Anna Karenina. Czytając "Annę Kareninę" po raz pierwszy jakieś sto lat temu Królowa Matka znała z filmów zakończenie powieści, ale że żadnego z filmów nigdy nie widziała w całości odnosiła wrażenie, że wredny Wroński dał nieszczęsnej heroinie jakieś powody dla podjęcia tak nieodwracalnych kroków. Tymczasem samobójstwo Anny okazało się raczej kaprysem zachłannej, spragnionej wyłączności i rozpieszczonej kobiety, która postanawia, że "jeszcze mu pokaże" i dokonuje czynu ostatecznego w akcie histerii (a czego jak czego, ale histerii Królowa Matka organicznie nie cierpi), wywołanej wybrykami chorej wyobraźni.  I zostawia biednego Wrońskiego, który wkrótce potem jedzie dać się zabić w wojnie krymskiej. To przestawienie z "biednej Anny i cynicznego Wrońskiego" na "biednego Wrońskiego i rozkapryszoną Annę" wstrząsnęło Królową Matką niemal tak, jak zamiana rolami Atosa i Milady, i tylko dlatego Najbardziej Wkurzającą Postacią Powieści nie został niejaki Lewin (miejsce piąte, i przy okazji alter ego autora),  który dał narzeczonej swoje dzienniczki przed ślubem, w dzienniczkach zaś szczegółowy opis życia intymnego był, wszystkie te chłopki, które zaliczył (a imię ich legion), oraz te, z którymi miał dzieci, fantazje na ich temat i tym podobne, a wszystko dlatego, że nagle uznał, że swojej 18-letniej narzeczonej oszukiwać nie może. Autor w, że tak to Królowa Matka ujmie, realu wykonał ten sam numer i mało się to zerwaniem zaręczyn nie skończyło, bo szczegóły narzeczoną trochę ogłuszyły, ale jednak nie skończyło... a szkoda, bo Tołstoj był prywatnie koszmarnym człowiekiem, i mocny kop w d... by mu specjalnie nie zaszkodził. IMHO. Oczywiście.

Na pozycji czwartej króluje Nana, czyli kawał tłustego kloca o ptasim móżdżku, samicy, mięsa, o którym z uznaniem mówi się "co za piękna wołowina!" i obmacuje, żeby sprawdzić, czy nie ma kości. I tyle samo, co taka właśnie wołowina ma Nana wdzięku, charakteru i osobowości, a w ogóle Królowa Matka uważa, że za życia wołowina biła ją pod względem osobowości na głowę. Przez całą książkę Królowa Matka łudziła się, że Zola wprowadzi do powieści choć jednego mężczyznę, który patrząc na szkody, które czyniła jak wielka kłoda, pędząca przed siebie siłą rozpędu i miażdżąca wszystko na swej drodze, i na facetów, bankrutujących, poniżających się, żebrzących i dających się gnoić z jej powodu pomyśli to, co każdy zdrowy na umyśle człowiek powinien pomyśleć, odwróci się na pięcie i wyjdzie. Ale gdzie tam...

Dochodzimy oto do Podium, na którym Miejsce Trzecie okupuje Heathcliff. No dobra, Ralph Fiennes trochę zaburzył Królowej Matce odbiór tej postaci, do czasu ujrzenia wyż. wym. w wyż. wym. roli darzonej bezinteresowną nienawiścią, żrącą do głębi trzewi. Następnie Królowa Matka została ogłuszona tą mrocznością, tajemniczością, tą urodą, tym jarzeniem się oczu, panie (i niektórzy panowie) rozumieją, prawda? A jeszcze talent do tego doszedł, wskutek użycia którego postać nabyła więcej niż jednego wymiaru, no, paru lat było potrzeba, by ochłonąć, ale jak się już ochłonęło, nienawiść wróciła, prawie w formie czystej. Wbrew opinii autora wstępu do "Wichrowych Wzgórz" (tak, Królowa Matka czyta wstępy, posłowia, notki od autora oraz te wszystkie "Janice, za jej cierpliwość i oddanie, Benowi, który jest najlepszym agentem, jakiego można sobie życzyć, oraz Alice, która była pierwszą czytelniczką i pierwszym krytykiem tej powieści", proszę nie pytać, czemu to robi) nie ujrzała ona Heathcliffa jako osoby, "której działanie ma znamiona społecznie uzasadnionej zemsty człowieka z ludu na wyższej warstwie, dotąd go uciskającej". Ujrzała go jako chama, który nieszczęśliwym zbiegiem okoliczności dorobił się pieniędzy, bez których byłby całkowicie nieszkodliwy, co najwyżej można byłoby się obawiać, że pobije cię do nieprzytomności w jakimś ciemnym zaułku, i którego jedynymi przeciwnikami były dzieci, niedołęgi i kobiety (szczycenie się podobnymi zwycięstwami zaś to najlepszy dowód na to, że był tylko prymitywnym chłopem, który dorwał się do władzy), w tym jego żona, regularnie bijana za to, że za niego wyszła, a on jej przecież nie kochał. No co za podła kobieta, słusznie jej się należało!

Gdyby Królowa Matka nie wiedziała już wcześniej, że jest feministką, zaczęłaby to podejrzewać po sporządzeniu tego wykazu, bowiem na miejscu drugim znajduje się kolejny "prawdziwy znawca kobiet", który dochodzi swych praw metodami wyjątkowo subtelnymi, czyli niejaki Petruchio. Wszyscy oczywiście wiedzą, kto to, ale Królowa Matka mimo to przypomni - jest to bohater "Poskromienia złośnicy" Szekspira, facet, który podjął się uczynienia łagodnego jagniątka ze znanej z temperamentu i niewyparzonego języka damy, którą pojął za żonę, skutkiem zakładu zresztą i dla pieniędzy. Dokonuje tego głodząc swoją żonę w wyrafinowany sposób (stawiając przed nią jedzenie i zabierając je, jak tylko biedna po nie sięga), niszcząc jej ubrania, uniemożliwiając jej spanie (czyli de facto stosując tortury) oraz bijąc ją, jeśli jest nieposłuszna. Gdyż, jak z dumą stwierdza:

 

Umiem być panem tego, co jest moje,

A żona moja, to własność jest moja,  

Mój dom, me meble, spichlerz mój, me pole, 

Koń mój i wół mój, mój osioł, me wszystko,

                                                                (tłum. Leon Ulrich)

 

a zachwyceni przyjaciele biją brawo, wykrzykując o cudach, co się na ich oczach dzieją, gdy upokorzona, głodzona i dręczona, nie mogąca się od nikogo spodziewać pomocy kobieta zgadza się potulnie ze swym oprawcą, że na niebie świeci księżyc w środku dnia, powtarza za nim wszystko, a w finale wygłasza płomienną mowę, jakim szczęściem jest dla kobiety służyć mężowi, panu i zbawcy, mądremu i łaskawemu, który przecież tylko bija czasami. A mógł przecież zabić!

I Królowa Matka się wcale nie dziwi tej przemowie - kto wie, co ona by mówiła, gdyby wiedziała, że po powrocie do domu nie dostanie jeść i zostanie pobita.

Ale Królowa Matka jako Królowa Matka już by mu pokazała "mojego osła, me wszystko", jakby go w swoje ręce dostała!!!! Oto, co by mu zrobiła:

... czyli w zasadzie dokładnie to, co on zrobił swojej żonie, a jakby pomarzł w lochu w tych skąpych pluderkach, jakby mu się jedzonko podstawiało, w odpowiedniej jednak odległości, żeby mógł obejrzeć i powąchać, ale nie dosięgał inaczej niż wzrokiem, jakby nad jego spokojem wewnętrznym czuwał pan z bykowcem, z lubością wybijający mu humory z głowy oraz budzący w nocy co kwadrans... coś tak Królowa Matka czuje, że bardzo szybko zacząłby twierdzić, że świeci słońce, choćby stała na niebie pełnia jak to złoto.

Ponadto bardzo chciałaby Królowa Matka poznać autora stwierdzenia, z którym się kiedyś zetknęła, że mianowicie "Poskromienie złośnicy" jest sztuką seksistowską i antykobiecą. Dziwne, zaprawdę, Królowej Matce wydaje się raczej sztuką antyludzką. I w najmniejszym nawet stopniu nie wydaje się być komedią.

 And, finally, Ladies and Gentelmen, the winner is...

Hamlet!!!! No Królowa Matka naprawdę, naprawdę nienawidzi faceta! Nie może pojąć, dlaczego (podobno) każdy aktor marzy o zagraniu tej rozdygotanej galarety bez, excusez, jaj. Hamlet jest dla niej też przykładem "męskiej logiki" - najpierw cztery i pół aktu miotania się "tatusia mi ubili, hej!", snucia przemyślnych planów zemsty, udawania wariata i doprowadzania do śmierci połowy bohaterów sztuki, w tym niektórych pozytywnych. Przez cztery akty akcja się wlecze, zbolały synuś włóczy się po scenie, snuje szczwane plany, wygłasza monologi i bez przerwy wspomina o zemście. Po czym w akcie piątym spędza się bohaterów do jednej komnaty i pięć minut później wszyscy nie żyją, a sprawę załatwia się przy pomocy jednego zatrutego kielicha i dwóch zatrutych rapierów (albo odwrotnie), zaś nasz genialny bohater, który wie, że stryj zamordował mu ojca, który wie, że stryj wie, że on wie, i dybie na jego życie (na co ma dowody) godzi się na pojedynek mimo ostrzeżeń Horacego i złych przeczuć, bo, cytuję "Czymś takim tylko kobieta mogłaby się przejąć". Nasz chłopiec nie przejmuje się zatem, udowadniając przy tym, że jest prawdziwym, kierującym się niezłomnie logiką mężczyzną,. Brawo. Ale czemuż, ach, czemuż, męczono nas nim przez pięć aktów?!!!!

"Romeo i Julia" bardzo się Królowej Matce podoba, "Makbeta" wręcz uwielbia, wie, że jest tam sporo irytujących rzeczy i osób, ale kupuje to z dobrodziejstwem inwentarza, a "Hamleta" - nie. I nawet nie wini Szekspira, tylko tych wszystkich aktorów, aktorki i reżyserów, którzy, pytani o najwybitniejszy dramat świata, zachłystują się "Hamletem" i sprawiają, że nawet jak człowiek ma ugruntowany pogląd na wyż. wym. to się (do pewnego momentu) odezwać nie śmie, coby nie ujawnić własnej płytkości, głupoty i Nieumiejętności-Dostrzegania-Tego-Co-Naprawdę-Wielkie. Serio, na dwudziestu aktorów wykrzykujących namiętnie, że pragną zagrać Hamleta i ukoronować swoją artystyczną drogę przypada może jeden, który mówi to samo o Makbecie (a nawet jeśli, to z o wiele mniejszym przekonaniem). Czego Królowa Matka zupełnie nie rozumie.

Co pociesza Królowa Matkę w sposób znaczący to fakt, że w ankiecie (artykule?) w "The Guardian" pt. "The Most Irritating Character" Hamlet (("...pages of some of the world's greatest books are strewn with annoying idiots (...) The man himself has given generations of bedroom-dwelling, navel-gazing and parent-hating teenagers the excuse that they are 'poetically tortured souls'. They're not. They're just irritating teenagers, and so is he. ") zajął również zaszczytne, pierwsze miejsce. A skoro mogą Anglicy, Królowa Matka tez sobie pozwoli, a co :)!