Głos w sprawie sztachet w płocie

Nadeszło lato.

Czas krótkich spodenek, powiewnych sukienek, spódniczek mini, i tych maksi z maksymalnymi rozcięciami też, bluzeczek z dekoltami, koszulek na ramiączkach. Czas bikini i kostiumów jednoczęściowych, czasem, bywa, więcej odkrywających i bardziej ekstrawaganckich niż nawet najbardziej skąpe bikini.

Czas odchudzania się

Nad odchudzaniem się pochyla się o tej porze roku ze zrozumieniem cały świat, od koleżanek w pracy począwszy, poprzez przyjaciół i rodzinę, po wielkie koncerny produkujące tzw. zdrową żywność, specyfiki ułatwiające spalanie tłuszczu lub też sprzęt do ćwiczeń. W gazetach, czasopismach i na portalach internetowych festiwal diet, a im dziwniejsza nazwa, tym lepiej. Dieta Dukana, dieta raw, dieta 5:2. Dieta lemon detox, dieta koktajlowa, dieta owsiankowa. Dieta Igpro. Dieta kopenhaska, winogronowa, owocowa, dieta dla osób z problemami naczynkowymi, ze skłonnością do cellulitu, ze skłonnością do rozstępów.

Ciekawostki – pomocne i te mniej pomocne. Chcesz schudnąć, jedz jajka. Ananasy. Grapefruity. Suplementy wspomagające odchudzanie. Albo, przeciwnie, nie ruszaj suplementów nawet kijem, to tylko sprytny sposób naciągania klientek na kasę. Lepiej spożywaj ser kozi, ser feta. Orzeszki pinii popijaj zieloną herbatą.

I oczywiście programy ćwiczeń. Treningi na siłowni, bieganie, joga. Medytacje pomagające w schudnięciu. Trening aerobowy (przebóg, co to w ogóle jest?!). Seks, uprawianie dużej ilości seksu. Pływanie. Jogging.

A najlepiej wszystko naraz.

Na te, które nie są częścią oszalałego z chęci wbicia się w odzież o rozmiarze 36 tłumu nikt nie zwraca uwagi.

Na te, które są chude. Szczęśliwe zołzy. Napychające się smakołykami po gardło, biegające co najwyżej do podjeżdżającego autobusu, owsianka budzi w nich żywiołową niechęć i, cholera jasna, nie muszą jej połykać przez ściśnięte z obrzydzenia gardło. Nigdy w życiu, nawet przez kwadrans, nie musiały odchudzać. Nigdy nie musiały ćwiczyć. A wszyscy wokół im wyłącznie zazdroszczą.

No bo też, rzeczywiście, jaki one mogą mieć ze sobą problem?

Jakie problemy może mieć w ogóle osoba chuda? Jakie kompleksy? Na pewno nie te, dotyczące jej figury. Na pewno zbliżające się lato nie budzi w jej sercu skurczów przerażenia, bo wszak w bikini nie tylko nie będzie musiała się wbijać, ale normalnie w nie wejdzie.

I dlatego może być od początku życia przez wszystkich - obcych, znajomych, przyjaciół i rodzinę, dalekich wujków, bliskich kuzynów, koleżanki i kolegów ze szkoły i studiów, kompletnie obcych pasażerów komunikacji miejskiej, towarzyszy podróży przez pięć przystanków, oraz znanych od dzieciństwa sąsiadów mamusi, przez osoby zarówno proste w obejściu, jak i wysoce kulturalne i doskonale wychowane – oglądana, oceniana i dowcipnie podsumowywana.

Można do niej żartobliwie powiedzieć „Co taki szkieletor może mieć za problem”, „A co o diecie wie taki patyczak”, „och, jak ktoś jest jak sztacheta w płocie...” (czy ktoś jest w stanie wyobrazić sobie kulturalną osobę mówiącą do prawie nieznajomej osoby pulchnej „taki wielorybek”, „taka piłeczka plażowa” „taki tłuścioszek”?).

Można ją bezpośrednio i bez skrępowania spytać, czy ma bulimię lub anoreksję (czy ktoś jest w stanie wyobrazić sobie kulturalną osobę mówiącą: „Taka gruba osoba jak pani zapewne cierpi na zespół Cushinga? a może zespół policystyczny jajników?”).

Można ją pomacać, wydając przy tym radosne rechoty i okrzyki: "Ale żebra!". Można złapać za rękę bez pytania i bez chwili zastanowienia, czy ona sobie tego życzy, żeby pokazać, że jej nadgarstek mieści się między kciukiem i palcem wskazującym. Można ucapić i posadzić sobie na kolanach w autobusie z komentarzem, że nie ma miejsc siedzących, ale nie szkodzi, takie chuchro może na kolanie usiąść, nic, panie, nie poczujesz.

Można uznawać jej problemy za wydumane – co to za zmartwienie, być zbyt chudym? Kto normalny uzna, ze kompleksy powodujące, że nosi się wyłącznie spodnie, aby nie pokazywać zbyt chudych nóg to PRAWDZIWE? A nie takie tam coś, kompletnie wydumane głupstwo, drobiazg?

Bo przecież tekst "kto by chciał się przytulać do worka kości" nie boli, wcale, ale to wcale nie.

Przecież powodem hodowanej latami traumy, urazów i ciężkich kompleksów może być wyłącznie wysłuchiwanie uwag o pucołowatej twarzy i krągłościach, zaś słuchanie przez całe życie tekstów w stylu „nie można cię dotknąć, żeby się nie poobijać”, „jak chodzisz słychać klekot” nie rani wcale, bo każdy (każdy, prawda? Oczywiście, że tak!) wie, że to jest zaowalowana forma komplementu i wyraz zazdrości,. I taka szczęśliwa chudzina też powinna to wiedzieć i cieszyć się z każdego podobnego określenia jak dziecko. I na pewno wie, gdzieś w głębi serca wie i topnieje z zachwytu, i duma ją rozpiera, a jeśli twierdzi, że nie to jest to zapewne udawanie, takie kokieteryjne machanie rzęsami i dopraszanie się o jeszcze więcej.

A już najbardziej wydumanym, nie istniejącym, wymyślonym nie wiadomo po co, chyba po to, żeby zwrócić na siebie uwagę albo nie czuć się wykluczonym z rozmowy w towarzystwie rozprawiającym o dietach jest problem „jak utyć”.

NO BO KTO NORMALNY NIE UMIE UTYĆ?!

I taka Królowa Matka, wychodząca ze szpitala „sztacheta w płocie”, ważąca przy 175 cm wzrostu 52 kg, niezdolna do utycia zyskuje, zamiast zrozumienia, zachwyt i wyrazy zazdrości. Przyjaciele wyrażają go z zażenowaniem i przepraszając. Znajomi i mniej znajomi – bez skrepowania. Boże, jak masz cudownie. Tyle schudłaś. Możesz jeść wszystko i nie tyjesz. Szczęściaro. Jakże ci zazdroszczę.

Ci zupełnie nieznajomi pozwalają sobie na teksty o anoreksji całkiem otwarcie. Bo 52-kilogramowa Królowa Matka nie nosiła na czole naklejki "Mam NYHA IV, jeśli nie wiesz, co to, przechodniu, to sobie wyguglaj, jeszcze trzy tygodnie temu moja wątroba nie pracowała, a serce może stanąć w każdej chwili tak, że nie jestem pewna, czy dożyję końca dzisiejszego dnia". I można w związku z tym skomentować głośno wszystko, od wyglądu do stanu psychicznego. Otaksować wzrokiem od stóp do głów, wskazać palcem. Te głupie baby. Zobacz, co z siebie zrobiła. Idiotka, wygląda jak ofiara obozu koncentracyjnego, czego te kretynki nie zrobią z powodu mody! Czy nie wiedzą, że kobieta musi mieć czym odetchnąć i na czym usiąść?

Chudnąc patologicznie na skutek silnego stresu zyskuje się to samo. Szczęściara. Ta szczęściara. Ona to ma dobrze. Też bym tak chciała, a ta narzeka!

Ale nawet zdrowa i szczęśliwa jak prosię w deszcz osoba (która chciałaby być wytwornie szczupła, jak Ania z Zielonego Wzgórza, a wie, że jest nieromantycznie chuda) patrzy czasem w lustro z niechęcią, skreśla z listy wymarzonych zakupów jakąś rzecz, która za dużo odsłania, źle się czuje w swojej skórze. Bo jest chuda. I tak samo wstydzi się wyjść na plaże w bikini jak tysiące tych kobiet, które z myślą o lipcowym urlopie katują się dietą i ćwiczeniami od marca.

Różnica polega na tym, że je świat rozumie, a jeśli nawet nie rozumie, to udaje, że rozumie, oferując szereg środków i sposobów, by wesprzeć je w walce z tym, co im wadzi.

Problemów związanych ze zbyt niską masą ciała ludzi chudych nie rozumie i nie oferuje im nic, a kompleksy zbywa machnięciem ręki, jako wymyślone i nieprawdziwe.

Nadeszło lato. Czas odwinięcia się z kilku warstw odzieży. Wystawienia na ludzkie spojrzenia wystających kości obojczyka, łopatek, cieniutkich nadgarstków, kostek. Kombinowania, jak się ubrać, żeby zakryć dekolt. Albo sterczące kolana. Albo uda wyglądające jak kość udowa, tylko i wyłącznie.

Czas rozmów o dietach, z których jest się wyłączonym, i nasilonych uwag o szkieletorach, które nie mają problemów i nic nie rozumieją.

Nawet fakt, że można bezkarnie zjeść pół blachy sernika z galaretką nie stanowi za to czasem wystarczającej rekompensaty.

Memento

Potomek Starszy  (który swoim zdaniem zjadł był całą zupkę pomidorową, no, bez jakiejś nędznej reszteczki chlupoczącej na dnie miski) - Mamo, czy mogę tyle zostawić?
Królowa Matka (której zdaniem zaledwie wyżarł był z zupy cały makaron, zostawiając caluśką resztę; bezwzględnie) - No, śnisz chyba, jedz to, ale już!
Potomek Starszy (buntowniczo) - Ale to sama woda jest, będę to jadł łyżką cały rok chyba!!!
Królowa Matka (nadal bezwzględnie) - To załatw sprawę na sposób azjatycki, odłóż łyżkę, łapaj za miskę i wypij...
Potomek Starszy (po wykonaniu jednego łyczka) - Już?
Królowa Matka (niezmiennie bezwzględnie) - Jeszcze.
Potomek Starszy (po upiciu kolejnego łyczka) - Już?
Królowa Matka (wciąż bezwzględnie oraz bezlitośnie) - Jeszcze...
Potomek Starszy (łyczek) - Już?
Królowa Matka - Ty nie gadaj, tylko pij.
Potomek Starszy (kolejny łyczek, kolejne spojrzenie skopanego szczeniątka rasy cocker-spaniel) - Już?

Królowa Matka (twardo) - Pij, pij.
Potomek Starszy (jak wyżej) - Już?
Królowa Matka (też jak wyżej) - Pij, synku!
Potomek Starszy (mściwie) - Przypomnę ci to za dziesięć lat!
Królowa Matka (zdezorientowana) - Ale... co?
Potomek Starszy (z satysfakcją) - "Pij, synku!".

KURTYNA.

O radościach z rodzicielstwa

Pompon Starszy miał komórkę.

To znaczy, przede wszystkim, nie komórkę, tylko plastikową zabaweczkę udającą komórkę, to po pierwsze.

Po drugie, komórkę miał także Pompon Młodszy. Na szczęście jednakże swoją dość szybko gdzieś posiał, dzięki czemu jego Rodzice jeszcze nie do końca zwariowali - a stałoby się to niechybnie, gdyby narażeni byli na kontakt z Pomponem Młodszym i jego komórką, jego wielogodzinnymi przez tę komórkę rozmowami, jego grami, które musieliby obserwować i komentować, pozowaniem do zdjęć, które by nią robił oraz wybieraniem dzwonków i tapet, a wszystko to byłoby nie do uniknięcia, gdyż Pompon Młodszy jest dzieckiem o żywej wyobraźni, niepohamowanej wymowności i uporze uniemożliwiającym pójście na idiotyczne kompromisy typu: "Kochanie, rozmawiamy przez twój telefon już godzinę, pozwól, że mamusia sprawdzi te górę testów, a potem popatrzę, jak pięknie grasz w kurczaczki".

Pompon Starszy swojej nie zgubił, ale przynajmniej przez nią nie rozmawiał. Za to grał. Grał na niej namiętnie, relacjonował te gry pełnym głosem, życie Królowej Matki i Pana Małżonka wypełniał dźwięk klikania w plastikowe guziczki, zawsze obecne gdzieś w okolicy. Ponadto chodził z nią do przedszkola, jeździł do babci, spał i wstawał, kazał ją naprawiać, gdy nieco nadpękła za sprawa intensywnego nadużywania, sklejać klejem typu super glue oraz taśmą klejącą, dokręcać śrubeczki i zamalowywać odpryśnięte kolorki i inne takie.

Aż wreszcie, gdy udał się wyprowadzić psa wraz z Panem Małżonkiem oraz nieodłączną komórką w kieszeni bluzy, ta się wzięła i mu wypadła. Pompon Starszy zauważył zgubę po powrocie do domu, lecz, niestety, niestety, mimo, iż pospieszył pospołu z Tatusiem przejść ponownie całą trasę spaceru okazało się, że jakiś Wraży A Wyposażony W Pojazd Dwuśladowy Sąsiad (a niewykluczone, że nawet Kilku Sąsiadów) pospieszył bardziej i przejechał się był po sprzęcie, obracając go w drzazgi. O czym Pompon Starszy doniósł Królowej Matce w sposób na tyle Wzburzony Emocją, że niewiele ona zrozumiała poza faktem, że komórka przeniosła się do Krainy Wiecznych Łowów.

Kilka dni później na spacer z psem udali się Królowa Matka i Pan Małżonek, sami jedni.

- Chodź, pokażę ci coś - rzekł Pan Małżonek tajemniczo i powiódł Królową Matkę ścieżką przez las, którą znała ona dobrze, szła więc za Panem Małżonkiem raczej zdziwiona jego tonem i nie spodziewając się znaleźć na niej niczego niezwykłego.

A jednak.

Po chwili stanęli nad szczątkami Ukochanej Komórki Pompona Starszego, przemielonej przez koła licznych pojazdów i wbitej w podłoże.

- Miejsce tragedii - rzekł żałobnie Pan Małżonek, po czym oboje z Królową Matką zastygli nad smutnymi resztkami w pełnym uszanowania milczeniu.

Po chwili.

Pan Małżonek (tonem niezmierzonej tkliwości) - Ach, gdyby ona grała! Jeszcze bardziej bym się cieszył...
...
...
...

Oto, co Rodzicielstwo robi z człowieka!

Trzynastego

Potomek Starszy (beznamiętnie przyglądając się kotu, beznamiętnie przekraczającemu spacerowym krokiem jezdnię przed naszym samochodem) - Cóż. Dziś piątek trzynastego, a ja pisałem test z historii, i w dodatku dostałem z niego piątkę. Zachwiałem w ten sposób równowagą wszechświata.

Rzeczywiście, cóż.

Jakby co, wszyscy teraz już wiedzą, przez kogo wszechświat nie bywa taki... jaki powinien być.

Na wszelki wypadek jednakże Królowa Matka poddaje pod rozwagę...

... i oddala się w najeżony niewiadomego pochodzenia niebezpieczeństwami outernet.

O posłusznym wykonywaniu rodzicielskich poleceń

Dowolny Dzień Tygodnia, siódma rano, poranek kurczy się jak czysta żywa wełna wyprana w 90 stopniach, nerwowa atmosfera unosi się w powietrzu jak przenikająca świat mgła.

Mamusia - Synku, włóż buty.
Synek (zero reakcji).
Mamusia - Synku, proszę, włóż buty, spieszymy się.
Synek (flegmatycznie kończy jogurcik/przegląda SMSy na ekraniku komórki/rzuca czymś ciężkim w Braciszka/wszystko naraz/ewentualnie coś innego).
Mamusia (nieco bardziej nerwowo) - Synu, ja cię proszę, rusz się wreszcie i włóż buty!
Synek (wstaje, symulując chęć gorliwego spełnienia polecenia Mamusi) - Już, już...
Mamusia (dobitniej) - Synu, natychmiast włóż te... buty!!!
Synek (nieobecnym tonem) - Mhm, mhm...
Mamusia (wyszedłszy z siebie ostatecznie i nieodwołalnie) - SYNU, PSIAKREW, ILE DO CIEBIE MOŻNA MÓWIĆ?! RUSZ WRESZCIE SWOJE CHUDE CZTERY LITERY I WKŁADAJ TE CHOLERNE BUTY!!!
Synek (tonem osoby boleśnie i dogłębnie urażonej) - Ale czy ty musisz od razu na mnie krzyczeć?!

Brzmi znajomo?

Ha!

Lecz nie w Domu w Dziczy, gdzie Doskonale Ułożone Pacholątka znają mores oraz swoje miejsce!

Pora obiadowa. Pan Małżonek odcedza makaron, Królowa Matka nalewa rosołek do misek.

Królowa Matka (do Potomka Młodszego) - Skarbie, idź na górę i powiedz swojemu bratu, że obiad już gotowy i wjeżdża na stół...
Potomek Młodszy (nie przerywając sobie wygodnego rozciągnięcia na kanapie; nabiera tchu w płucka i wydaje z siebie ryk, przy którym mury Jerycha rozpadłyby się bez konieczności okrążania miasta z trąbami i kapłanami) - MIKOŁAJ!!! SCHODŹ NA DÓŁ, OOOOOBIAAAAD!!! (rzuca krzepiący uśmiech Tatusiowi z opadniętą szczęką i wpatrzonej weń  Mamusi, zastygłej z uniesioną w powietrzu chochlą, i powraca do leżenia z wdziękiem).

Tjjaaaa.

 Dziękujemy ci, kochanie, o to właśnie Rodzicom chodziło.

O braterskich konfliktach (nieśmiala zajawka, ciąg dalszy niewatpliwie nastąpi)

Obiad rodzinny, Bezwzględna Mamusia (zwana na potrzeby tego bloga Królową Matką) wymogła na Potomkach kulturalne zasiądnięcie przy stole, usiłowała też wymóc kulturalne zachowanie, z czym jednakże było już trudniej.


Potomek Młodszy (do Potomka Starszego, plując ryżem z wypchanej do granic możliwości paszczęki zaledwie troszeczkę) - Zobacz, o! Zobacz! Już właściwie kończę, chociaż mama dopiero co mi nałożyła dokładkę!

Potomek Starszy (beznamiętnie, nakładając flegmatycznie trzy ziarenka ryżu na widelec) - Mistrzu.

Potomek Młodszy (który przypominał unoszący na nieskazitelnej tafli jeziora kwiat lotosu głaskany subtelnym powiewem wiosennego zefirka wyłącznie we wczesnym dzieciństwie, a obecnie popadanie w cholerę staje się jego starannie pielęgnowanym hobby, jakże malowniczym i często prezentowanym bliższemu i dalszemu otoczeniu - popada we wspomniana cholerę, purpurowieje i zapodaje Starszemu Braciszkowi imponującą sójkę w bok).

Potomek Starszy (podskakując) - AŁA!!! No co ty!!! "Mistrzu" powiedziałem!!!

Potomek Młodszy (powracając do stanu buddyjskiego spokoju równie nagle jak popadł w białą gorączkę; stoicko) - Słyszałem tam wyraźnie nutę sarkazmu.


Królowa Matka rozważa zmianę tytułu bloga na "Powiedz mi, co zrobiłam źle"...

Wszystkim, najlepszego. Alleluja

Okna umyte - bardzo pobieżnie, ale zawsze. Burdel, pieszczotliwie zwany bałaganem, a na potrzeby pijarowe - zwykłym, domowym nieładem ogarnięty. Też pobieżnie, bo przy Potomkach inaczej się nie da i albo sobie człowiek wyrobi w temacie, ekhm, domowego nieładu postawę "zen", albo będzie dogłębnie i bez przerwy nieszczęśliwy. Królowa Matka wybrała "zen", nawet trochę, jak by to ująć, wyniosłe zen, bo niby czemu nie. Życie Pompona Młodszego, które skutkiem żałobliwego jędzenia ("Ale gdzie jest ten witlazyk do pomalowania, mamusiu? Mamo, ale ja chcę juz malować! Ale mówiłaś, że będę malować, ja chcę juz! Gdzie on jest, ten witlaz? Malować chceeeeem! Ale mówiłaś mi, ze będę malować, dlacego mi nie das tego witlazyka, mamoooo! daj mi witlazyk!!! Daj mi falby!!!! Mamo, bo ja chcę malować, mamoooo!!! mamo, gdzie pędzelki? Ale cemu ty mi nie das pędzelków? Ale mamoooo, daj mi witlażyyyk! Aleeee maaaamoooo", i tak przez godzinę bez przerwy i bez marginesu dla negocjacji) wczoraj wisiało na włosku - zostało (cudem, Królowa Matka to Państwu mówi!) ocalone. Żonkile kupione i sieją urodą, jak to żonkile mają w zwyczaju, hiacynty kwitną, ceramiczne zające, przywiezione lata temu z Włoch przez Siostrę Królowej Matki - wyciągnięte z szafki i postawione na parapecie, jak co roku.

Legendarne Mazurki Królowej Matki, te Mazurki, przez które jakiś czas temu Teściowa Królowej Matki przechorowała Lany Poniedziałek, ponieważ w niedzielę siadła i wrąbała caluśką blachę mazurka, sama jedna, te, których lat temu kilka prawie zabrakło na Wielkanoc, gdyż rodzona Matka Królowej Matki, co weszła do pokoju, gdzie ciasta "odpoczywały" częstowała się kawalątkiem, no, naprawdę, malusieńkim, jednym gryzkiem normalnie, no, jak to, że nie ma, przecież to niemożliwe, tak, te, o których wspomniana Teściowa, chora na cukrzycę, mawia z łakomym błyskiem w oku: "A, co mi tam, najwyżej sobie strzelę podwójną insulinkę!", otóż te właśnie mazurki zostały już upieczone

i udekorowane (a dekoruje Królowa Matka zawsze późnym wieczorem łamanym przez wczesną noc i poranna galopada na dół, aby obejrzeć, jakie psychopatyczne wizje wyprodukowała jej otępiała od przemęczenia po całym dniu stania przy garach oraz pobieżnego ogarniania domowego nieładu - podziwiajcie mój pijar, Kochani Czytelnicy! - wyobraźnia jest w Domu w Dziczy tradycją porównywalną z poszukiwaniem koszyczka od Zajączka w poranek wielkanocny albo ubieraniem choinki w wigilijne przedpołudnie).

Słowem, oto nastąpiła najulubieńsza chwila Królowej Matki.


Chwila, gdy jest jeszcze przed świętami, ale już nic nie trzeba.

Chwila, gdy Królowa Matka może sobie siedzieć i pachnieć.

Więc siedzi sobie. I pachnie (bardzo ładnie, bo właśnie testuje perfumy, których dostanie w prezencie od Pana Małżonka rozważa). I produkuje jajka w szydełkowych ubrankach, które na tę Wielkanoc już nie zdążą, ale może przydadzą się na następną. A czasem poczyta trochę. Wymyśli misie z polaru, które zrobi, jak już skończy robić jajka.

I napisze życzenia.

Nie jest dobra w składaniu życzeń, więc te będą nieporadne.

Bez względu na to, w co wierzycie, i czy w ogóle wierzycie, czy te święta to dla Was po prostu dodatkowy wolny dzień czy głebokie duchowe przeżycie, wszystkiego najlepszego, Kochani Czytelnicy.

Zdrowia. Dużo zdrowia.

I spokoju. Dużo, dużo spokoju.

I niech Wam się szczęści we wszystkim.

Dziękuję, że chce Wam się tu zaglądać.

Woda, szkło i złodzieje, czyli recenzja bez tytułu (oraz o Królowej Matki problemach z fantastyką) (Scott Lynch, "Kłamstwa Locke'a Lamory")

Zapada wieczór, duszny wieczór po dusznym dniu, ale mimo zmroku nie robi się ani odrobinę chłodniej. Słabe powiewy wiatru zamiast choćby śladowego orzeźwienia przynoszą jedynie stęchły zapach znad rzeki. Niebo rozświetla na zachodzie brudnoróżowa łuna, a w wieczornej ciszy, która powoli ogarnia świat, wyraźnie słychać jedynie brzęczenie łańcucha na posadzce...

Chwila.

Jakiego, do cholery, łańcucha?!

Królowa Matka unosi głowę.

Leży we własnej sypialni, lampka rozprasza mrok, ani stęchły, ani żaden inny zapach znad rzeki nie dociera do Domu w Dziczy choćby dlatego, że okna są szczelnie zamknięte. Jak zawsze, gdy Ukochane Potomki śpią - a właśnie śpią - w Domu w Dziczy zapada błogosławiona, nie zakłócana niczym (a już na pewno nie brzękiem łańcucha) cisza. Jaki zresztą łańcuch mógłby tu brzęczeć, Królowa Matka nie posiada podobnego sprzętu na wyposażeniu, musiało jej się coś przesłyszeć, zapomnijmy o tym i powróćmy lepiej do książki, nim padniemy w nią twarzą za najdalej kwadrans, jak to się dzieje codziennie.

Zmotywowana uświadomieniem sobie znanych jej, zdałoby się, od podszewki faktów Królowa Matka powraca do lektury.

Wilgotne powietrze osiada na twarzy i ma się wrażenie, że oddycha się wodą, w widmowym zmroku zacierają się kontury wszystkiego, na szczęście można poruszać się po omacku, jeśli wie się na wyrywki, co się gdzie znajduje w najbliższej okolicy, a już na pewno nie zbłądzi się idąc za dźwiękiem łańcucha, który...

JAKIEGO, DO CHOLERY, ŁAŃCUCHA?!

...

I tak właśnie, Kochani Czytelnicy, wyglądała każda wizyta Królowej Matki w Camorrze.

W świecie "Kłamstw Locke'a Lamory".

Camorra.

Miasto-Państwo. Wyspy i wysepki połączone siecią mostów i kładek, słony wiatr od morza, dźwięk chlupoczącej, kotłującej się, rozbijającej o ściany kanałów wody, statki, stateczki, łodzie. Dzielnice niewyobrażalnej nędzy, wymarłe po każdej, cyklicznie nawiedzającej miasto zarazie, po której w opustoszałych domach biedoty zostaje jedynie rzesza sierot, łakomy kąsek dla łowców niewolników i handlarzy żywym towarem. Ubogie, byle jak sklecone domy, zmywane przez morze przy każdym sztormie, wąskie uliczki, w które lepiej nie zapuszczać się bez obstawy, karczmy i zajazdy, w których ubija się małe i większe niezupełnie legalne interesy.

Pośrodku miasta – pięć wież, majestatycznych, olbrzymich, pięknych. Zbudowanych ze staroszkła – tajemniczej, niezniszczalnej substancji, tworzonej przez jeszcze bardziej tajemnicze plemię Eldrenów, legendarnych, na pół już baśniowych założycieli i budowniczych Camorry. Centrum miasta, miejsce, gdzie żyją arystokraci, wiszące ogrody, wyrafinowane spotkania, bale i przyjęcia, subtelnie iluminowany alchemicznym światłem przepych równie niewyobrażalny jak nędza leżących u stóp Wież lepianek.

A pod ziemią... no, może nie dosłownie pod ziemią, ale w cieniu, tajemniczo, nielegalnie – inny świat. Świat przestępców, łotrów spod ciemnej gwiazdy i morderców, wykwalifikowanych zabójców i wysoce wykształconych w swoim fachu złodziei związanych tajemnym Paktem, którego złamanie karze się śmiercią, świat dzierżony żelazną pięścią przez Vencarlo Barsaviego, capo di tutti capi, który usunął wszystkich poprzednich (oraz współrządzacych) capi ze swej drogi i obecnie ma monopol na władzę w podziemnym świecie Camorry.

Częścią tego świata są Niecni Dżentelmeni, grupa sierot przygarniętych przez Ojca Łańcucha, który wziął na siebie niewdzięczne zadanie zrobienia z tej żałosnej zbieraniny godnych szacunku złodziei. Bracia Sanza, bliźnięta, radośni, czerpiący z przyjemności życia garściami (nieistotne, czy byłaby to wizyta w zamtuzie, przygotowanie wykwintnego posiłku czy skok na bank), pozostawiający innym wysiłek intelektualny, nastoletni Pędrak, dopiero pobierający - acz z dużym zapałem - lekcje złodziejskiego fachu, Jean Tennant, potomek zamożnej, kupieckiej rodziny, wielki, łagodny, misiowaty, w okularach – to na pierwszy rzut oka, świetnie wyszkolony w szermierce, mistrz walki na pięści, oczytany, inteligentny oraz z maszyną liczącą w mózgu – to na drugi.

No i Locke Lamora.

Drobniutki, chudziutki, wręcz cherlawy, niski chłopiec, który pewnego dnia wyłonił się wraz z dziesiątkami innych sierot z najbiedniejszej camorryjskiej dzielnicy, spustoszonej przez kolejną zarazę. Miał więcej szczęścia niż te dzieci, które trafiły na statki handlarzy niewolników, i niż te, które utworzyły gangi, kradnące dla paru groszy albo czegoś do jedzenia, każdego dnia ryzykując powieszenie, i nawet niż te, które wziął pod swoje skrzydła Złodziejmistrz, opiekun grup dzieci-złodziejaszków, którym zapewnił dach nad głową, posiłek i jakie-takie bezpieczeństwo w zamian za złodziejskie łupy.

Miał też więcej niż te dzieci talentu.

Locke Lamora jest złodziejem. Ale nie jakimś tam złodziejaszkiem, obcinającym sakiewki nie dość ostrożnym mieszczanom czy też okradającym kupieckie kramy, ale Złodziejem przez duże „Zet”, Złodziejem przez „Zet” wielkie, ozdobne i inkrustowane drogimi kamieniami, Złodziejem-Artystą, potrafiącym w razie potrzeby przedzierzgnąć się w kupca, żebraka lub kapłana dowolnej religii, stać się cudzoziemcem mówiącym płynnie w jakiś lokalnym dialekcie lub arystokratą, biegle posługującym się dwudziestoma rodzajami sztućców oraz wprawnie i z wdziękiem tańczącym menuety i inne galiardy z figurami. Jest Złodziejem, który odebrał staranne i wszechstronne wykształcenie w kierunku bycia najlepszym złodziejem, jakiego nosiła Matka Ziemia, a w dodatku posiada szczególne po temu predyspozycje, wybitny talent oraz wysokiej klasy inteligencję. Mały czy nie, drobny i niewysoki czy nie, staje się głową grupy Niecnych Dżentelmenów, okradając tylko najbogatszych, tylko najbogatsi bowiem dysponują majątkiem zdolnym apetyty wspomnianych Dżentelmenów zaspokoić.

Poznajemy ich (Dżentelmenów, nie majętnych arystokratów, że Królowa Matka uściśli) właśnie w chwili gdy Locke wpada na pomysł oskubania do ostatniego miedziaka jednego z najbogatszych mieszkańców Camorry i – choć początkowo realizacja niezwykle zuchwałego pomysłu idzie dobrze – na drodze Locke’a i jego gangu stają niespodziewane przeszkody, nieoczekiwane wydarzenia i niezwykle trudni przeciwnicy...

Nigdy, z całą mocą podkreśla Królowa Matka, NIGDY nie przeczytała ona książki tak plastycznie napisanej, że właściwiej byłoby powiedzieć – namalowanej. Czytała napisane wspaniale, czytała napisane tak, że film z nich wyświetlał jej się w głowie, czytała wzruszające, poruszające, działające na zmysły, opisane starannie, z precyzyjnie wykreowanym albo opisanym światem, różne czytała, ale takiej – nigdy. Z tego właśnie powodu staje ona okoniem wobec 90 procent pozytywnych (istnienia negatywnych nie przyjmuje do wiadomości) recenzji opisujących udręki obcowania z pierwszymi stoma (z 556 :)) stronami powieści. Królowa Matka nie odnotowała żadnych trudności, żadnych udręk, żadnych kłopotów. Od pierwszej chwili, od pierwszej strony, a wręcz od pierwszego zdania wślizgnęła się w świat Camorry dokładnie tak, jak zostało to opisane na początku tego posta.

Przy każdym powrocie do lektury (a czytała wszędzie i wszędzie tę cegłę ze sobą targała) wpadała w powieściowy świat tak, że dziwiła się, że nie słyszała przy tym chlupnięcia. Siedziała w autobusie, wyciągała książkę, otwierała ją, chlup! Szła ciemnymi, ciasnymi uliczkami, oblewała się potem pod kapłańską szatą, ukrywała twarz pod kapturem, podnosiła wzrok, autobus zakręcał pośród kolorowych bloków wyzłoconych słońcem, między krzewami pokrytymi świeżą zielenią, na kryształowo czystym niebie nie było ani jednej chmury, Królowa Matka opuszczała wzrok, chlup!... ręce jej omdlewały od ciężaru wózka, który ciągnęła za sobą, wózek terkotał i podskakiwał na kocich łbach, rzemienie wrzynały się w ręce, kolejny skręt autobusu, wynurzamy się z ciemnego, dusznego świata, haust świeżego powietrza, słońce aż razi po wyjściu z tej ciemności, no, ale trzeba wysiadać...

I tak przez całe trzy części - i tak, recenzji mówiących o tym, że dwie kolejne części nie trzymają poziomu pierwszej Królowa Matka też nie przyjmuje do wiadomości. Jej tam wszystkie trzymały, nie wyklucza, że przez to wrażenie nurkowania w świat wykreowany, którego Królowa Matka doznawała przy lekturze całej trylogii, bez wyjątku.

Nazwanie tego wrażenia „wyświetlaniem filmu w głowie” byłoby skandalicznym niedomówieniem, to nie był żaden film, to było wręcz fizyczne doznanie smaków, zapachów, dźwięków i obrazów, i przyzna się Królowa Matka, że aż nie chce, żeby „Kłamstwa Locke'a Lamory” sfilmowano, bo wie, że żaden film nie dorówna jej wrażeniom z lektury (nie, żeby dywagacji na temat obsady w Domu w Dziczy nie czyniono, bo owszem, czyniono, dyskutowano, guglowano, a nawe się zażarcie kłócono, i od razu napisze Królowa Matka, narażając się licznym wielbicielkom niż.wym., że obsadzenie duetu Locke/Tennant duetem Hiddleston/Hemsworth uważa Królowa Matka za prostackie pójście na łatwiznę).

Oczywiście namalowanie słowami świata Niecnych Dżentelmenów nie jest jedyną zaletą tych powieści. Poza tym, że jest to świat odmalowany nadzwyczaj plastycznie i nadzwyczaj dokładnie – śmierć jest w nim śmiercią, brud – brudem, okrucieństwo – okrucieństwem, bez ozdóbek i niedomówień – jest on także niezwykle dopracowany, do szczegółu, bohaterowie – wiarygodni i "lubialni", choć przecież mowa o przestępcach, z jakimi nikt z nas nie chciałby się spotkać (chociaż, z drugiej strony, jaki procent czytelników Scotta Lyncha należy do bogatej arystokracji, grupy, która mogłaby się czuć zagrożona przez Niecnych Dżentelmenów jak doba długa? ;)).

No i ten język!!! Te dialogi!!! Królowa Matka dosłownie umierała z rozkoszy co stronę, kocha bowiem ludzi, których język słucha jak pies ukochanego pana, a Scottowi Lynchowi język jest posłuszny jak mało komu. Te żonglerki słowne, to zróżnicowanie bohaterów pod względem języka, te wulgaryzmy tam, gdzie powinno być wulgarnie, elegancja tam, gdzie powinno być elegancko, a dwuznaczność i dyplomacja tam, gdzie powinno się umiejętnie żonglować słowami.

„ - Nikoros zwróci ci koszty z funduszy partyjnych. 

   - Ja... - zaczął Nikoros. 

   - Nikorosie, dziś po południu twoim zadaniem jest kwitować słowem „tak” wszystko, co padnie z moich ust. Im dłużej będziesz to ćwiczył, tym szybciej stanie się to gładkim, mechanicznym odruchem, nie zostawiajacym ci czasu na bolesne rozmyślania. Możesz to dla mnie potrenować? 

   - Tak. 

   - Masz wrodzony talent”. 

Królowa Matka (która akurat była świeżo po lekturze „Nie oddam dzieci” Kasieńki Michalak) usiłowała sobie wyobrazić, jak AłtorKasia opisałaby faceta - bohatera, rzecz jasna, pozytywnego z kościami -  wywierającego nacisk na opornego podwładnego, i wyszło jej mniej więcej coś takiego: „- Słuchaj, s...synu – warknął Michał, przypierając tchórzliwie strzelającego na boki oczami Pawła do ściany swoim muskularnym ramieniem. - Pamiętaj, kto ci, gnoju, płaci. Jak mówię, co robić, to odpowiadasz „tak”i zastanawiasz się, czy robisz to dość szybko. Zrozumiałeś, cholerny bydlaku?”. Podesłałaby jej Królowa Matka próbkę, jak to powinno wyglądać, ale doszła do wniosku, że nie ma sensu rzucać przed niektóre stopy brylantów wielkości strusich jaj...

Chodziła Królowa Matka obok tego Lamory'ego jak pies koło jeża (albo wręcz jeżozwierza), niby chciała (bo ktoś polecał, bo obiło się o uszy, bo w przyjacielskiej rozmowie dwóch osób, których ocenom literackim Królowa Matka ufa pojawiła się trylogia Lyncha, zdobna w gejzery zachwytów), a niby nie (bo, jak się po pewnym czasie okazało, Niecni Dżentelmeni pomylili jej się z filmem „Liga Nadzwyczajnych Dżentelmenów”, do którego to dzieła filmowego Królowa Matka dokonała podejścia dwa razy, i tyleż razy zasnęła w trakcie projekcji, więc co to będzie przy książce, myślała), a w dodatku Królowa Matka ma problem z fantastyką.

Królewskomatczyny problem z fantastyką polega na tym, że – jeśli natrafi na coś naprawdę dobrego – nie potrafi uwolnić się z wyobrażonego świata. Nie ma zazwyczaj problemów z przeżyciem żałoby po ukończonych nawet najlepszych powieściach, których akcja rozgrywa się w świecie rzeczywistym. Może to być wiek XII, VII albo III p.n.e., nie robi, byle świat był realny, a bohaterami byli zwykli, normalni, chodzący po ziemi i nie potrafiący się teleportować (ani w ogóle robić niczego niezwykłego) ludzie. Do pewnego momentu zresztą Królowa Matka odczytywała „Kłamstwa...” jako powieść jak najbardziej realistyczną, do tego stopnia, że zirytowały ją i wytrąciły z rytmu pojawiające się elementy magiczne, jak alchemiczne światło, staroszkło czy Sokolnik wraz z jego mrocznymi umiejętnościami. Do dziś zresztą uważa, że „Kłamstwa...” mylnie szufladkuje się wyłącznie jako powieść fantasy, bo tak naprawdę książka ta może uchodzić zarówno za powieść łotrzykowską, albo z gatunku płaszcza i szpady, thriller, albo i kryminał, zaś elementów "nie-z-tej-ziemi" jest w niej przyjemnie mało.

Ale gdy już coś w głowie Królowej Matki oswoi myśl, że polubiła fantasy – choćby i łotrzykowskie fantasy – Królowa Matka przywiązuje się do stworzonego świata na amen. I koniec. Zaczyna porównywać. I wszystko przeczytane "potem" jest gorsze. Wszystko jest nieprawdziwe. Do wszystkiego innego przekonuje się z najwyższym trudem. Skutek jest taki, że Królowa Matka ma na swojej Liście Ksiąg Przeczytanych zaledwie parę pozycji fantasy (ma też kilka, które uchodzą za fantasy wśród znawców tematu, których to znawców opinii Królowa Matka nie podziela, ale to insza inszość :)).

Za to wszystkie, które ma, kocha.

I jest świadoma, że do następnej pozycji tego gatunku musi dojrzeć, dorosnąć oraz uklepać emocje.

Co potrwa. Może i kilka lat.

Ale nie szkodzi.

Na razie Królowa Matka wraca do Camorry.

Chlup - i zanurza się z głową.

I czeka na czwartą część :).

O więzach

Królowa Matka (do Pana Małżonka) - Zrobiłeś sobie już kolację i nie wziąłeś tego paprykarza, który kupiłam?
Pan Małżonek - Tak. Nie. Zrobiłem, znaczy się. I nie wziąłem.
Królowa Matka - Dlaczego? Przecież lubisz!
Pan Małżonek (boleśnie szczerze) - Bo ciebie nie było i nie mogłem zapytać, a sam się boję.
Królowa Matka - ???
Pan Małżonek (tonem koniecznego wyjaśnienia) - No, boję się ciebie, zawsze się bałem, nie wiedziałaś?
Królowa Matka (w szoku i wstrząsie) - Nie. Bo to ja się ciebie boję i zawsze się bałam. (popadając w smętną zadumę) Wygląda na to, że jesteśmy dwojgiem ludzi, którzy się siebie boją, doprawdy, jakim cudem przetrwaliśmy tyle lat u swego boku...

Pan Małżonek i Królowa Matka (pogrążają się w bolesnej autorefleksji).

Pan Małżonek (płynąc na fali bolesnej autorefleksji) - Cóż nas ze sobą trzyma, tych lat... no, naprawdę dużo, byłżeby to zwierzęcy strach?
Potomek Starszy (dotąd siedzący niewinnie na kanapie i pozornie nie zwracający żadnej uwagi na niewymuszoną wymianę zdań, krążącą między Rodzicami z lekkością confetti) - Nie, to my. Pojawiliśmy się i połączyliśmy was na zawsze więzami miłości.

Tak, to musiało być to :).

Bajka na dobranoc

Królowa Matka wraca z pracy.

W tym miejscu autobus zawsze dlugo stoi, bo i podróżnych wpuszcza/wypuszcza, i czeka na zmianę świateł.

Królowa Matka siedzi z opartą o szybę głową, przemielona, wypluta, wyczerpana kaszlem, katarem, bólem zatok, mówieniem do dziatwy, która niekoniecznie słucha, dyżurami, hospitacjami, obolała, słabiutka jak szczenię - i patrzy. Bezmyślnie patrzy, bo w tym stanie nie jest zdolna do wyprodukowania choćby jednej myśli, patrzy zahaczając okiem o pierwszy duży obiekt, który się trafia na linii miedzy jej oczami a horyzontem.

Facet.

Na środku apoplektycznego oblicza nos, przypominający dorodnego pomidora kształtem i wyglądem. Rozszerzone pory widać wyraźnie nawet z tej odległości, w której siedzi Królowa Matka. I fioletowe żyłki na policzkach, i czerwone, popękane naczyńka krwionośne. Przekrwione oczy wpatrzone w nieokreślony punkt w przestrzeni, oblicze typu "oj, nie wraca ci on z kina".

Naokoło łysiny - kępki jasnych, rzadkich włosów. Raczej dawno nie mytych. W posklejanych kosmykach sterczą na wszystkie strony.

Wielki. Zajmuje połowę ławeczki przystankowej, na której siedzi samotnie, ale coś Królowej Matce mówi, że gdyby byl drobniutki jak koliberek, to też nikt by obok niego nie siedział.

Zaniedbany, żeby użyć łagodnego slowa. W jakiejś koszuli czy bluzie, nie dopinającej się na ogromnym brzuszysku, wyświechtanej kurteczce z przykrótkimi rękawami, z których wystają łapy, kudłate, ogromne, zakończone dłońmi jak bochny. W spodniach, też przykrótkich, w rozdeptanych półbutach, wsuniętych na gołe, opuchnięte stopy. Od pierwszego rzutu oka widać, że nie spędza mu z powiek snu kwestia, czy te koszulo-bluzy, spodnie, buty, kusa kurteczka - to w rzucik, to w kratkę, to w fioletach, to szaro-bure, a tamto z żóltymi elementami - do siebie pasują kolorem czy fasonem, no, fason to jest w ogóle chyba rzecz raczej rzadko zaprzątająca mu głowę.

Podobnie jak higiena. Wszystkie ubrania wygladają na mocno nieświeże, pewnie nie pachną zbyt pięknie, jeśli wnioskować po pustce, wytworzonej wokół niego przez innych czekających na przystanku ludzi. Są stare i zużyte.

On też.

Siedzi, kamiennie nieruchomy, i patrzy w dal.

Nagle drga, sięga za pazuchę przyciasnej kurteczki i wyciąga zza niej worek z szarego papieru. W środku worka charakterystyczny, podłużny kształt, opakowanie fachowo zwinięte.

O, miga zbłąkana myśl w głowie Królowej Matki, chłopak, jak widać, zna przepisy, wie, że jak chce się napić w miejscu publicznym, powinien mieć napój estetycznie ukryty przed wścibskimi oczami Straży Miejskiej, brawo, widać, że się przejmuje.

Ale mężczyzna rozwija szary papier. Wyciąga z niego swoją butelkę i podnosi ją do oczu.

To nie butelka.

Facet trzyma przed twarzą podłużny, wąski woreczek napełniony wodą, niemal zupełnie ginący w jego ogromnych łapskach.

W środku pływa mieniąca się tęczowo złota rybka, ciągnąca za sobą zachwycający welon ogona. Wygląda jak uchwycony magicznym sposobem promień słońca.

Facet uśmiecha się. Wskazującym palcem delikatnie gładzi folię worka. Ostrożnie pakuje go z powrotem do szarej torebki, zawija ją starannie, z namaszczeniem ukrywa za pazuchą kurtki. Znów nieruchomieje.

Autobus rusza.

Facet zostaje sam na swojej ławce, ze wzrokiem ponownie utkwionym w nieokreśloną dal...